Yahya Kemal'in İstanbul'u

Üsküdar’ı en iyi anlayan ve anlatan şair, hiç şüphesiz Yahya Kemal’dir. “Hayal Şehir” dediği Üsküdar’ı onun için bu kadar önemli kılan, yaşama tarzı ve mimari dokusuyla Türklüğü ve Müslümanlığı yetkin bir biçimde yansıtması ve “İstanbul’un fethini gören şehir” olmasıdır. Elli üç gün süren “ o mehabetli temaşa” sayesinde bütün vatan şehirlerinin gıpta ettiği şehir haline gelen Üsküdar’ın bu ayrıcalığını, bir konferans için hazırladığı notlarda şöyle ifade etmektedir. “Bir havuzun durgun suyuna bakarsanız içinde oraya aksetmiş harici bir alemin ağaçlarını, bulutlarını görürsünüz. İşte Üsküdar’ın maneviyetinde İstanbul muhasarasının günleri öyle duruyor.”

Üsküdar Yahya Kemal’in bunaldıkça sığındığı huzur bulduğu ve her taşında göz, her sokağında ayak izlerini bıraktığı semttir. Bu semtin “sükunlu” hayatını, sakin sokaklarını ruha şifa veren cami avlularını, özellikle Karacaahmet, mezarlığından yayılan uhrevi havayı çok sevmiş ve en fazla şiiri bu semt için yazmıştır. Güneşin batarken camlarında ihtişamlı saraylar yarattığı fakir Üsküdar’ın kısa süren bu saltanatın ardından kendi iç aydınlığına daldığını ve camlarındaki mevhum sarayların yıkılmasına asla esef etmediğini Hayal Şehir şiirinde ilk dile getiren odur. Bu “serviler şehri” ve “mağrifet iklimi”nde altının halisi de sahtesi de gözleri kamaştıramaz. Halkının yaratılışındaki saflık ve yücelik sayesinde fukara evlerinin lambaları, köhne Üsküdar’ı en sahih aynadan aksettirmektedir. Uzun yıllar kaldığı Park Otel’deki odasının penceresinden “Üsküdar’ın Dost ışıkları”nı seyreden Yahya Kemal’in şu mısralarında Üsküdar’a ve Üsküdarlılara duyduğu sevgi veciz bir biçimde ifade edilmektedir “Sizlersiniz bu anı ışıklarda Türk edene/Eksilmesin şu mutlu şafaklar bu ülkeden!/Gönlüm, dilim, kanım ve mizacımla sizdenim/Dünya ve ahirette vatandaşlarım benim”

2008, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından vefatının 50.yılı dolayısıyla “Yahya Kemal Yılı” olarak ilan edilmiştir. Amacımız hem bir “Üsküdar Şairi” olan Yahya Kemal için yıl boyunca yapılacak etkinliklere, hem de “Üsküdarlılık” ve “İstanbulluk” şuuruna katkıda bulunmaktır. Bu eser, “Avrupa Kültür Başkenti İstanbul 2010” çalışmalarının İstanbul’un gerçek kimliğine ve ruhuna uygun anlayışla yürütülmesine de mütevazı, ama ciddi bir katkı sayılmalıdır

Sevindirici bir husus da, bu kitabın yazarı olan ve uzun zamandır Üsküdar’da oturan Beşir Ayvazoğlu’nun 2008’de yazı hayatının 40.yılını idrak etmesi elinizdeki kitabın da 40.kitabı olmasıdır.

Bu vesileyle, Yahya Kemal’i rahmet ve şükranla anıyor, kitabın, “yaşadığımız Üsküdar ve İstanbul’u” daha yakından tanımamıza ve ruhuna saygı duymamıza katkıda bulunacağı inancıyla, yazarımızın 40.yılını ve 40.eserini tebrik ediyor bu güzel esere emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.

El ve gönül birliği içerisinde daha güzel bir Üsküdar ve İstanbul’da yaşama niyazıyla…

 

Mehmet ÇAKIR

Belediye Başkanı

 

Yayını PDF olarak indirmek için tıklayınız