ÜSKÜDAR’DA ÇINARALTI SOHBETLERİ

Ramazan ayı boyunca sokak iftarlarıyla mahalle kültürünü yaşatmaya çalışan Üsküdar Belediyesi, Enderun teravihlerini yeniden canlandırmanın yanı sıra ‘Çınaraltı Sohbetleriyle de alanlarında duayyen isimleri vatandaşlarla bir araya getiriyor.

Çınaraltı Sohbetleri Yeni Valide Camii bahçesinde teravih namazları sonrası izleyenlere keyifli anlar yaşatıyor. İlk hafta Tarihçi Yazar Dursun Gürlek ‘Eski İstanbul Ramazanları’ konulu anlatımlarda bulunurken sonraki akşam da Hattat Hasan Çelebi ‘İslam Sanatları’ hakkında sohbet gerçekleştirdi. İkinci hafta programda ise Prof. Dr. Erhan Afyoncu ve Coşkun Yılmaz ‘Osmanlıda Ramazan’ ayını vatandaşlara anlattılar.

ÇINARALTI SOHBETLERİNİN ESKİ ADI KÜLLÜK’TÜ
Tarihçi Yazar Dursun Gürlek, eski İstanbul ramazanları hakkındaki sohbetinde izleyenleri tarihte kısa bir yolculuğa çıkartırken Eski Çınaraltı sohbetlerinin adının ‘Küllük’ olduğunu hatırlatıp müdavimleri arasında; ‘Prof. Dr. Ali Nihat Tarlan, Prof. Dr. Mükremin Halil Yinanç, Ali Emin Çallı, Ahmet Hamdi Tanpınar, İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Neyzen Tevfik ve Necip Fazıl Kısakürek gibi pek çok meşhur şair ve yazarların olduğunu belirtti. Dursun Gürlek, Türkiye’nin yakın tarihinde Küllük’ün büyük bir yeri olduğuna vurgu yaparak, ”O bildiğimiz çınarın altında şiir, tarih ve edebiyat sohbetleri yapılırdı. Bunun adına “yaz ikindileri” de derlermiş malum, yaz ikindileri uzun olur. Buradaki sohbetlerden pek çok kişi istifade edermiş” diye konuştu.

HATTAT HASAN ÇELEBİ’DEN İSLAM SANATLARI SOHBETİ
Dünyaca ünlü Hattat Hasan Çelebi de ‘İslam Sanatları’ temalı sohbetinde ‘Hat Sanatı’ üzerinde durdu. Çelebi, ‘Hat Sanatı’nın binlerce yıllık bir birikimle, emekle, üzerinden geçtiği kültürle yoğrulmuş bir sanat olduğuna vurgu yaparak, “Hat okumadan önce büyüleyen, kelimelerin anlamlarını unutturan, seyredilmek için bir araya gelmiş bir türlü tılsımı bulunmayan kavramlardır. Hattatlar ise sabra, sevgiye, özveriye isim veren usta sanatkarlardır” diye konuştu.

OSMANLI’DA RAMAZAN AYI’NI ANLATTILAR
Tarihçi Prof. Dr. Erhan Ayfoncu ve Coşkun Yılmaz’ın ‘Osmanlı’da Ramazan’ aylarını anlattıkları Çınaraltı Sohbetleri’nde Üsküdarlıların katılımı yoğun oldu. Teravih namazı sonrası Yeni Valide Camii bahçesinde toplanan vatandaşlar, duayyen isimlerin meclisinde Osmanlı döneminde Ramazanların ne şekilde yaşandığını dinlediler.

RAMAZAN’IN OSMANLI’DA AYRI BİR YERİ VARDI
Ramazan ayının manevî iklimi ile birlikte Osmanlı’da ayrı bir yeri olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Erhan Afyoncu, İstanbul'un Osmanlı Devleti'nin izlerini taşıyan en önemli şehir olduğunu, Osmanlı Devleti'nde ramazanın, kadının görevlendirdiği kişilerin, şahitler eşliğinde hilali görmesiyle başladığını belirterek, halkın temel gıda maddelerini artırmaları için padişahların tebdili kıyafetle çarşıda gezdiğine dikkati çekti.

Afyoncu, ramazanın ilk günlerindeki iftarların aile ile yapılması gerektiğine vurgu yaparak, "İftar organizasyonlarının ilk günlerde yapılmaması lazım. Osmanlı'da da böyleydi. İlk üç gün aile ile geçirilirdi" dedi.

Osmanlı Devleti'nde bayramın ilanının da hilalin görünmesi ile olduğunu aktaran Afyoncu, "Bayram gelince, halk padişahın bayram alayını seyretmeye giderdi. Padişahlar, bayram namazını kılmak için alayla gider, gelirlerdi. Bunlar aynı zamanda halkı padişahla buluşturan durumlardı. Halk sorunlarını bu zamanlarda dilekçe ile padişahın yakınındaki devlet adamlarına verirdi" diye konuştu.

SAHUR VE İFTARLARDA MUHABBET VARDI
Yard. Doç. Dr. Coşkun Yılmaz ise Üsküdar'ın, Osmanlı Devleti'ni hatırlatan asude bir yer olduğunu, hatıraları zenginleştirmenin yollarının aranması gerektiğini vurguladı.

Osmanlı ramazanlarının güzel hatıraları bünyesinde barındırdığını, çocukluğunda sahur ve iftarı heyecanla beklediklerini anlatan Yılmaz, "Çünkü sahurda ve iftarda muhabbet vardı. Ramazan ayı, çocuklara dini sevdirmenin, ibadetlere alıştırmanın güzel bir vesilesidir" dedi.

Osmanlı Devleti zamanında kadın haklarının ileri seviyede olduğunu kaydeden Yılmaz, "Modern çağda kadına baktığımız zaman, Osmanlı'nın hiçbir şekilde geri kalmadığını hatta çağının ilerisinde olduğunu görebiliriz. Osmanlı kadınının hakkı, hukuku, hürriyetleri çok geniş olmuştur. Pek çok cami ve okul yaptırmışlar. Vakıf kurmuşlardır" diye konuştu.

Afyoncu ve Yılmaz, oturumun ardından dinleyicilerin soruları yanıtladı.

Ramazan boyunca Yeni Valide Camii bahçesinde devam edecek olan Çınaraltı Sohbetleri’nde Prof. Dr. İskender Pala, ‘Şiir ve Peygamberi Sevmek’, Recep Garip ‘Ramazan ve Şiir’ Sadık Yalsız uçanlar ‘Anadolu Erenleri’, Emin Işık ‘Ramazan ve Kur’an-ı Kerim’ , Ekrem Demirli de ‘Yunus Emre’ temalı sohbetleriyle Üsküdarlılarla bir araya gelecekler.